English
هارون یشایایی با تلاشی پیگیر و با درنظر گرفتن ارزش های فرهنگی و سنتی، نه تنها توانست نام خود را به عنوان یک تهیه کننده موفق فیلم های سینمایی و تبلیغاتی، در تاریخ صنعت سینمای ایران به ثبت برساند، نیز توانست به عنوان یکی از خدمتگزاران تاریخ ساز در جامعه یهودیان ایران طی سه دهه نقشی مهم و اساسی را ایفا کند.
هارون ملقب به پرویز یشایایی در شهریور 1314 دریک خانواده متدین یهودی در تهران به دنیا آمد.
یک ماه پس از تولدش، پدرش مشه حئیم که در محله سرچال (عودلاجان) به شغل قصابی اشتغال داشت، در اثر ابتلا به بیماری کزاز در سن 44 سالگی دار فانی را وداع گفت. مسئولیت نگهداری هارون و پنج برادر و سه خواهرش به عهده مادرشان گذاشته شد. وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه نور صداقت و متوسطه را در مدرسه اتحاد به پایان رسانید و سپس برای کسب تحصیلات عالیه در رشته فلسفه و علوم اجتماعی وارد دانشگاه تهران شد.
هارون یشایایی اولین فعالیت اجتماعی خود را در دوران دبستان با گروهی به نام קול ניאים در کنیسا عزرا یعقوب تحت نظر سلیمان حئیم آغاز کرد.
با گذشت زمان و متاثر شدن از مشاهدات وی از فقر، گرسنگی و محرومیت های موجود در جامعه؛ انگیزه ای شد تا در دبیرستان به فعالیت های سیاسی کشیده شود. در سال 1330 به عضویت نشریه “بنی آدم” به سردبیری لقمان صالح، وابسته به گروهی از یهودیان که در راستای تفکرات حزب توده فعالیت داشتند، درآمد. بعدها به گروه های سیاسی بزرگتر پیوست و در یک تظاهرات خیابانی که از طرف حزب توده علیه فاشیست ها برگزار شده بود، شرکت کرد، بازداشت گردید و برای مدت نه ماه راهی زندان شد.
پس از آغاز تحصیلات دانشگاهی در سال 1339 با کمک جمعی از دوستانش، سازمان دانشجویان یهود را تشکیل داد و سریعا جهت ثبت قانونی آن اقدام نمود. ضمن آنکه مسوولیت فرهنگی نشریه انجمن کلیمیان را عهده دار شد. دوران تحصیلات دانشگاهی هم نیز با عضو شدن در کمیته دانشجویان سیاسی، فعالیت گسترده ای را پیگیری نمود، ضمن آنکه بازداشت های متعدد و محرومیت های تحصیلی بایک وقفه نسبتا طولانی طی این دوران را برای وی پدید آورد. بالاخره در سال 1349 موفق به اخذ مدرک فوق لیسانس در رشته فلسفه از دانشگاه تهران شد.
هارون یشایایی در 19 سالگی با کمک یکی از دوستان هم سلولی اش جهت امرار معاش شروع به فعالیت های تبلیغاتی تجاری و نهایتا تاسیس یک شرکت در جهت تبلیغات سینمایی نمود. دیری نپائید به واسطه پشتکار و مدیریت صحیح، شخصا اقدام به سازمان دهی تشکیلاتی قوی تر در جهت تهیه و توزیع فیلم های تبلیغاتی و سپس ایجاد یک استودیو فیلم برداری با نام تبلی و بعدا با نام پخشیران گردید. ضمن آنکه خیلی زود موفق به ایجاد زمینه هایی به عنوان اولین حرفه نوآوری در صنعت سینمای ایران شد.
اگرچه در اثر توسعه شبکه های تلویزیونی و برنامه های آن، نابسامانی هایی در بازار سینما بوجود آمد، اما این امر نتوانست خللی در اهداف هارون یشایائی بوجود آورد. وی با ارائه یک مدیریت و سیاست حساب شده توانست در سال 1358 اولین فیلم سینمائی را با نام “جایزه” به کارگردانی یکی از کارگردان های معروف سینمای ایران تهیه و بر روی پرده اکران ببرد که با موفقیت نسبی رو به رو گردید.
هارون یشایائی در سال 1387 در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر از طرف منتقدین سینمای ایران به عنوان بهترین تهیه کننده در سی سال اخیر (بعد از انقلاب اسلامی) انتخاب و مفتخر به دریافت جایزه سیمرغ گردید.
وی طی مدت بیش از نیم قرن با خلق صدها فیلم تبلیغاتی، سه فیلم مستند و بیش از ده فیلم سینمایی ارزنده که بیشتر آنها توانسته اند جوایز جشنواره ها را کسب نمایند، توانسته است به عنوان شخصیتی موفق و صاحب نظر در محافل هنری و سینمایی ایران مطرح باشد و خودنمایی کند.
از ساخته های وی عبارتند از:
– ناخدا خورشید: برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول و دوم در پنجمین جشنواره فیلم فجر و به عنوان بهترین فیلم در جشنواره لوکارنو سوئیس در سال 1988.
– در مسیر تندباد: برنده جایزه بهترین فیلم در هفتمین جشنواره فیلم فجر و برنده جوایزی دیگر از جشنواره های جهانی. ضمن آنکه فرصتی بود تا هارون یشایائی بتواند ایده ها و افکار ضد فاشیستی خود را در قالب یک فیلم سینمائی منعکس نماید.
– هامون: برنده شش جایزه از هشتمین جشنواره بین المللی فجر در سال 1368 خورشیدی
– کیمیا: کاندیدای سیزده جایزه و برنده چهار جایزه سیمرغ بلورین در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر.
– اجاره نشین ها: در ردیف یکی از پرفروش ترین فیلم ها در دهه اول بعد از انقلاب قرار گرفت.
– از دیگر ساخته های وی می توان از “ای ایران”، “نون و گلدون”، “شهر زنان”، “دیوار” و “هنرپیشه” را نام برد که برنده جوایزی بخاطر بهترین بازیگری مرد در جشنواره های بین المللی شده است.
اگرچه فعالیت های سینمایی وقت گیر بود اما نتوانست خدشه ای در امر فعالیت های اجتماعی برای هارون یشایائی ایجاد کند. در سال 1356 مسوولیت مدیریت بیمارستان دکتر سپیر به وی واگذار شده. در سال 1357 با شکل گیری انقلاب اسلامی در ایران، جامعه روشنفکران یهود را تشکیل داد و با قرار گرفتن در راس اپوزیسیون، این سازمان توانست برای جامعه یهودیان ایران به ویژه در آن دوران حساس از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری نماید. پس از چهارده سال فعالیت در سال 1371 هارون یشایائی این سازمان را منحل اعلام نمود. یکسال بعد به سمت رئیس هیئت مدیره انجمن کلیمیان تهران انتخاب شد و تا سال 1386 طی پانزده سال با تلاشی بی وقفه و مبارزه توانست نقش مهمی را در جهت حفظ و حراست از میراث های فرهنگی و استوار نگه داشتن آرمان های جامعه کلیمیان به عنوان رئیس انجمن یکی از اقلیت های مذهبی در این برهه از تاریخ حساس ایران، ایفا کند.
از جمله فعالیت های وی:
– تاسیس بزرگترین کتابخانه مرکزی یهودیان ایران در مجتمع کوروش
– حفظ و بازسازی بهشتیه تهران
– تاسیس باشگاه ورزشی در شهرهای اصفهان و شیراز
– سازمان دهی کلاس های دیبره تورا
– تاسیس و نشر مجله بینا
– حفظ و حراست مدارس، کنیساها، بیمارستان دکتر سپیر و دیگر املاک جامعه از تعرض افراد یا گروه های ناآگاه
– بازسازی و توسعه مرکز بهداشتی سرای سالمندان
– بازسازی کنیساهای عزرا یعقوب و هاداش و به ثبت رسانیدن این دو مجموعه در سازمان میراث فرهنگی
– ایجاد تسهیلاتی برای ساخت میقوه در دیگر نقاط تهران
– گماردن ناظر کشروت در امر ذبح کاشر
– مکانیزه کردن پخت مصا
هارون یشایائی در سال 1343 با دختری به نام فریده از خانواده پوراتیان ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دختری به نام مرجان که همانند پدرش در کارهای اجتماعی فعال است و وی را در بسیاری از فعالیت های اجتماعی همیاری نموده است و پسری به نام آرش که در حال حاضر مدیریت عامل پخشیران را به عهده گرفته است.
در حال حاضر هارون یشایائی دوران بازنشستگی خود را طی می کند ولی کماکان به عنوان مشاوری آگاه به فعالیت های اجتماعی و نیز فعالیت های سینمائی مشغول می باشد. همچنین وی کتابی دارد تحت عنوان “ما کلیمی ها” که موضوع آن مجموعه ای است از داستان های واقعی یهودیان ایران، که به زیر چاپ برده است. همچنین مشغول جمع آوری یادداشت ها و نگارش کتاب دیگری است تحت عنوان “تاریخ شصت ساله” که بازگو کننده مفهوم تاریخی با آماری مستند از وقایع و رخدادهای مهم طی این شصت سال است.
همچنین بخوانید: