فریار نیکبخت فرزند موسی و پروین نیکبخت، در سال ۱۳۳۲ خورشیدی (۱۹۵۳ میلادی) در یک خانواده یهودی در تهران چشم به‌جهان گشود. او تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در مدارس اتفاق که به دست یهودیان عراقی رانده شده به ایران، در سال 1947 تاسیس شده بود گذراند و پس از پایان دوران متوسطه در سال 1970 میلادی راهی آمریکا شد و در لس‌آنجلس سکنا گزید. فریار به خاطر آشنایی و تسلط به زبان انگلیسی به دانشگاه UCLA راه یافت و در سال 1974 میلادی در رشته مهندسی راه‌و ساختمان فارغ‌التحصیل گردید، در آنجا بود که به‌دنبال عشق به پژوهش و یافتن علل مشکلات سیاسی و اقتصادی ایران جذب جنبش دانشجویی شد و هم‌زمان اقدام به مطالعه در رشته حقوق مدنی و علوم سیاسی نمود. پس از مدتی کوتاه با طی پلکان پیشرفت، به عنوان یکی از رهبران اپوزوسیون سازمان دانشجویان جنوب کالیفرنیا و سپس در کل آمریکا برگزیده شد. در طی این سال‌ها او به فراز و نشیب‌های مبارزات سیاسی و فرهنگی آگاهی کامل پیدا کرد و توانست در بین مبارزان جایگاه ویژه‌ای کسب کند و نقش‌آفرین گردید. فریار هیچ‌گاه مطالعه و جمع‌آوری دانش را از دست نگذاشت و احاطه‌اش به امور سیاسی، فرهنگی و اجتماعی فقط و فقط به‌سبب پژوهش و جمع‌آوری اطلاعات دقیق میسر شده بود.

فریار نیکبخبت پس از اتمام دانشگاه، به‌جهت آنکه بیشتر بتواند در امور سیاست‌های بشردوستانه فعال باشد، برخلاف انتظار اطرافین به شغل آزاد روی آورد و در زمینه خرید و فروش املاک فعالیت نمود و سال‌ها در زمینه مشاور و کارشناس معاملات املاک مشغول بود.

پس از رفتن شاه از ایران و شکل‌گیری انقلاب اسلامی، در سال1980 به ایران بازگشت، دیری نپایید او هم به جمع دلسرد شدگان پیوست و پس از مدتی اقامت در ایران جهت حفظ جانش (به دلیل فعالیت‌های کمونیستی) از مرز زمینی ترکیه مجبور به ترک کشور شد. به نقل از خودش، او در خانواده‌ای مرفه زاده شد و از همان اوان نوجوانی علاقه خاصی به مطالعه خصوصا تاریخ ایران و جهان، سرگذشت ملت یهود داشت و در پی یافتن دلایل فقر، فقرزدایی و محرومیت انسان‌ها بود. تحصیل در مدارس اتفاق و آشنایی با دانش‌آموزان یهودی مهاجر عراقی با پیشینه‌‌های گوناگون، فرصتی فراهم کرد تا او به شناخت علت و چگونگی مهاجرت اجباری یهودیان عراقی و یا تبعیض بر علیه اقلیت‌ها در کشورهای آسیایی به‌ویژه در ایران بسیار دقیق شود. او بعدها در این مورد با هزینه خودش در امریکا فیلم مستندی به نام «خانه دوم» ساخت که با استقبال نسبتا خوبی مواجه شد و همین امر باعث شد چند مستند تاریخی دیگر را تهیه کند.

به سبب آنکه والدین او زاده همدان بودند، دلبستگی خاصی به تاریخ و روابط مردمان و فرهنگ و لهجه آن شهر داشت و همواره به ادب و فرهنگ آن شهر افتخار می‌کرد و در همین راستا شخصا اقدام به مطالعه و تحقیق راجع‌به تاریخ و فرهنگ یهودیان به‌ویژه یهودیان همدان نمود، در این راستا همکاری‌های موثری از خود به نمایش گذاشت.

ارائه مقالات و مصاحبه‌ها درمرکز تاریخ شفاهی یهودیان ایران از جمله فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی وی بوده، نیز تهیه چندین فیلم کوتاه و مستند، ضبط گویش یهودیان همدان (راجی) با اساتید پیشکسوت، همچنین ارائه مقالات تحقیقی در نشریه فارسی زبان «چشم انداز» درباره حکومت جمهوری اسلامی و تبلیغات ضد یهودی آن، در دورانی که بسیاری در درون جامعه سکوت و پنهان‌کاری را در این‌باره برگزیده بودند از جمله دیگر فعالیت‌های وی بوده.

در جریان پی‌گیری و شرکت فعال در دفاع از اتهامات بی‌اساس جاسوسی به سیزده نفر از شهروندان یهودی در ایران که دستگیر شده و در زندان به‌سر می‌بردند، درحالی‌که بسیاری با اعتراض آشکار یهودیان ایرانی مخالفت سرسختانه می‌کردند فریار نیکبخت را واداشت با مسافرت به پایتخت آمریکا و ملاقات با مسئولین وزارت خارجه، سناتورها و نمایندگان مجلس آمریکا و دیگر شخصیت‌ها و ارائه مدارک و شواهد، آنان را قانع کند که موضع محکم‌تری در قبال آزادی یهودیان در بند اتخاذ کنند.

همچنین آگاهی‌رسانی در سطح جهانی درباره دوازده یهودی ایرانی که در حین خروج از ایران، بین سال‌های ۹۳-۹۷ میلادی مفقود گردیده بودند و هیچ‌گاه سرنوشت آنها افشا نشد از جمله فعالیت‌های اوست.

او با ارائه و نشر مقالات متعدد تحقیقی در نشریه ایرانشهر، ملاقات و رایزنی با شخصیت‌های فرهیخته یهودی، ویرایش کتاب‌های متعدد فارسی و انگلیسی و ترجمه بیانیه‌های سیاسی در همکاری با شرکت کتاب و تاسیس «کمیته دفاع از حقوق اقلیت‌های مذهبی در ایران» و با درمیان گذاشتن وضعیت یهودیان، مسیحیان، زرتشتیان، جامعه بهائی و حتی سنی مذهب‌ها، جهانیان را با تبعیضات رژیم آشنا کرد.

فریار نیکبخت با ایثار و از خودگذشتگی‌، با بی‌اعتنایی به مادیات و با عشق و ایمان به راهی که برگزیده بود چون ستاره‌ای درخشید و با پرتوافکنی بر گوشه‌های تاریک و تابوی فرهنگ و تاریخ ایرانیان، آگاهی‌های بسیاری را برای نخستین‌بار، کشف و مطرح کرد. همچنین طی سال‌ها پایگاهی بود برای یاری رساندن و راهنمایی نمودن پناهندگان سیاسی در غربت (امریکا). فریار نیکبخت کنشکر سیاسی، فرهنگی و اجتماعی پس از پنج سال مبارزه با بیماری سرطان نهایتا تسلیم شد و در خردادماه 1401 خورشیدی (جون 2022) در شصت و هشت سالگی چشم از جهان فرو بست و به ابدیت پیوست. از فریار نیکبخت مقالات تاریخی، سیاسی و اجتماعی متعدی چاپ نشده و نیز کتابی ناتمام تحت عنوان «بشر عصیان زده» که می‌رفت تا ویرایش و چاپ شود به‌جای مانده.