صیصیت

طلیت ( صیصیت) شالی است که ذکوران بنی اسرائیل موظف شدند تا به منظور به خاطر سپردن فرامین الهی، با قرار دادن بر دور گردن و کتف، هنگام برگزاری شحریت و در برخی دیگر از فرایض دینی آنرا بکار گیرند.
طبق استناد بر مندرجات کتاب مقدس قدمت صیصیت همانند دیگر اقلام مقدس تفلین، مزوزا، منورا و …. بیش از 3300 سال پیش هنگام خروج بنی اسرائیل از مصر و طی اقامت آنان در بیابان سینای به عنوان یکی از دستورات خداوند، در توراه به آنان تسلیم گردید تا با قراردادن پتیل (رشته های گره خورده) به چهار گوشه البسه شان، این میصوا را چون یک فریضه ابدی به جای آورند.
در سفر بمیدبار، پاراشای شلخ لخا فصل پانزدهم در متن «شمع اسرائیل» خداوند از موسی می خواهد به فرزندان اسرائیل خطاب کرده و به آنها بگو، نسل اندر نسل بر گوشه های لباسهایشان صیصیت قرار دهند. در کنار صیصیت در هر گوشه، بند تابیده ای (پتیل) از پشم رنگ شده تِخلِت (آبی لاجوردی) قرار دهند و آنرا به عنوان صیصیت برای خود داشته باشند و بر آن بنگرید و تمام فرامین خداوند را بخاطر داشته باشید و به جای آورید، از قلب و چشمانتان پیروی نکنید زیرا شما به دنبال آن به انحراف کشیده خواهید شد. تا اینکه احکام مرا به خاطر بسپارید و بجای آورید و برای خداوند مقدس بمانید.
من خداوند، خدای شما هستم که شما را از سرزمین مصر بیرون آوردم تا داور شما باشم، منم خداوند، خدای حقیقی شما.

تعبیرات و تفسیرهای عمیقی از جزئیات بندهای صیصیت، نحوه گره زدن آن و نیز نکاتی اسرار آمیز در دیگر کتب مقدس به ویژه «زوهر» بطور کامل بیان شده است ضمن آنکه در کلیه کتب تأکید شده، آنرا ببندید و میصواهای «هشم» را بیاد آورید. به عبارتی با انجام اعمال نیک می توان خداوند را در نظر داشت.

واژه صیصیت در فرهنگ عبری از ریشه ציץ کلمه به معنای نگاه، نگرش و نظر انداختن، همچنین کلمه طلیت از ریشه טל به معنای شبنم، شفافیت و پاکی به عبارتی میصواها بیان شده است و مقصود از معنای طلیت و یا صیصیت همانا نگرش بر میصواها می باشد.
به عقیده علمای کبالا، صیصیت یکی از مهمترین و اساسی ترین فرامین و میصواهای مشروح در توراه می باشد که هدف آن شرح کم و کیف دستوراتی است که بشر با رعایت آن می تواند به درجه اعلای تکامل نائل گردد. به عبارتی صیصیت وسیله ای است که می تواند انسان را به دنیای بالا مرتبط سازد. زیرا احتمال آن هست که انسان ضعیف النفس نتواند تمامی فرامین را بطور کامل انجام دهد. لذا با رویت بر صیصیت و با در نظر داشتن دستورها، به یاد خواهد داشت که میصواها را انجام دهد. «این میصواها نمادی است از آویختن چند رشته نخ که به طریقی خاص به چهار گوشه لباس گره خورده است»
طلیتی که در مراسم یا در کنیسا استفاده می کنند، طلیت گادول خوانده می شود و طلیتی که در زیر پیراهن می پوشند، طلیت قاطان (پیراهن صیصیت) نامیده می شود. بهترین جنس برای طلیت پشم گوسفند می باشد، ضمن آنکه می بایست بند های آن (پتیل) از جنس پشم گوسفند استفاده شود. اگر چه طلیت هایی از جنس ابریشم یا کتان هم استفاده می شود.
طبق هلاخا توصیه شده که حتماً جنس طلیت با پتیل یکی باشد، به ویژه هنگام استفاده از طلیت با جنس کتان نمی توان پتیل از جنس پشم را استفاده نمود. معمولاً رنگ صیصیت سفید در نظر گرفته شده است.
همچنین در حاشیه پایینی طلیت در طرفین دو ردیف خطوط موازی (در قسمت بالا خطوط پهن و باریک و در قسمت پایین چند خطوط باریک) به رنگ مشکی طراحی شده که یقیناً این نقش می تواند برگرفته از لباس ابراهام و البسه مرسوم بنه ایسرائل در کنعان و نیز هنگام اقامت شان در مصر بصورت یک طرح سنتی به جا مانده ویژه عبرانیان بوده باشد. اگر چه امروزه با اعمال سلیقه این خطوط به رنگ آبی و یا سفید هم دیده می شوند. کبالیست ها بر این باورند، رنگ سفید صیصیت نشانگر دنیای بالا یا دنیای روحانی و رنگ مشکی خطوط نشانگر دنیای پایین یا دنیای مادی می باشد.

در حاشیه کناری بعضی از طلیت ها تزییناتی بافته شده از تارو پود خود طلیت (به ویژه طلیت های پشمی) به شکل ریمونیم و یا منگوله به تعدادی (بستگی به بزرگی و کوچکی صیصیت دارد) الهام گرفته از تزیینات اناری شکل در حاشیه پایین لباس کهن گادول، که به هنگام ورود به قدوش قدواشیم در زمان آبادی بیت همقیداش استفاده می شده است.
هر صیصیت متشکل زا چهار پتیل در چهار گوشه و هر پتیل دارای نام و تعبیری خاص خود می باشد و هر نام برگرفته از یکی از حروف اسم اعظم خداوند می باشد:

بند صیصیت (پتیل) سمت راست جلویی «یود» نام دارد و نمودار خخما می باشد.
بند صیصیت (پتیل) سمت راست عقبی «هـ» نام دارد و نمودار بینا می باشد.
بند صیصیت (پتیل) سمت چپ جلویی «واو» نام دارد و نمودار عولام می باشد.
بند صیصیت (پتیل) سمت چپ عقبی «هـ» نام دارد و نمودار ملخوت می باشد.
کبالیست ها بر این باورند پوشیدن صیصیت به طریقه صحیح یه ویژه هنگام انجام فرایض مذهبی، این امکان را فراهم می کند که اطراف انسان «اور مکیف» ایجاد شود، به عبارتی نور الهی انسان را احاطه خواهد نمود.
مشروط بر اینکه بر طبق هلاخا طلیت و چهار پتیل آن صحیح و سالم باشد (به ویژه تعداد گره و حلقه ها از نظر شمارش)
دیگر قوانین صیصیت:
هر پتیل متشکل از 4 رشته پشم یا ابریشم دولا شده که از دو طرف گوشه های طلیت بصورت 8 رشته آویخته خواهد شد. که پس از بافتن در 5 نقطه بهم گره خورده و نیز در چهار نقطه توسط یک رشته(شمشاش) که از سایر نخ ها بلند تر است به دفعاتی معین به دور 7 رشته دیگر پیچیده می شود.
در دوران گذشته رشته بلندتر (شمشاش) را از نوعی رنگ آبی لاجوردی به نام تخلت که از یک نوع جانور دریایی (نوعی حلزون) بود تهیه می نمودند که در حال حاضر تهیه آن مقدور نمی باشد از این رو، الزاماً رشته شمشاش را هم به رنگ سفید استفاده می کنند.
نحوه بافت پتیل:
ابتدا چهار بند صیصیت را از میان شکافی که در گوشه طلیت می باشد عبور می دهند، طوریکه در هر طرف یک دسته مُستمل بر 4 رشته نخ خواهد بود، در فاصله یک سانتی از طلیت این دو دسته بند را دوبار گره خواهند زد. بند بلندتر را گرفته هفت حلقه بر سایر رشته ها پیچیده خواهد شد. بعد از ایجاد مرحله اول دو دسته بند را دوبار گره خواهند زد سپس در این مرحله (دوم) نخ بلندتر را گرفته هشت حلقه بر سایر رشته پیچیده خواهد شد و مجدداً بندها را دوباره گره خواهند زد.
در مرحله سوم یازده حلقه پیچیده خواهد شد و بار دیگر دوباره گره خواهند زد. در آخرین مرحله (چهارم) سیزده حلقه پیچیده خواهد شد و این بار هم در انتها، دو دسته بندها را دوباره گره خواهند زد. از مجموعه ده گره، پنج گره مربوط به دنیای بالا (روحانی) و پنج گره دیگر مربوط به دنیای پایین (خاکی) می باشد.
ضمن آنکه تمام گره ها و همچنین 4 مرحله حلقه های پیچیده شده دارای نام و تعبیر خاص خود می باشد که در شکل زیر بیان شده است.

ارزش عددی صیصیت و مختصر اشاره به تعبیرات آن:
همانطور که قبلاً اشاره شد جمع حروف واژه ציצית برابر است با90+10+90+10+ 400← 600 می باشد، و به تعبیری نشانگر 600 هزار نشاما می باشد.
ضمن آنکه پنج مرحله گره و هشت رشته نخ پتیل مجموعاً (5+8) عدد 13 را تشکیل خواهد داد ( ارزش عددی سیزده بیانگر عشق و یگانگی می باشد)
جمع ارزش عددی صیصیت (600) باارزش عددی گره ها و پتیل (13) برابر است با600+13← 613
عدد 613 بیانگر تعداد میطواهای می باشد که هر یهودی ملزم به اجرای آن می باشد «از این تعداد میطواها 248 از آنان اوامر مثیت و تعداد 365 فرمان منفی در نظر گرفته شده است»
ضمناً اگر اعداد 7، 8، 11، 14 را که تعداد حلقه های مرحله اول تا چهارم می باشند را با هم جمع تمایم، رقم 39 حاصل می شود و آن به معنای 39 دستوراتی است که انجام آن در روز شبات منع شده است. ناگفته نماند نحوه بافت پتیل در میان گروهی از سفارادی های مشرق زمین با دیگر اقوام یهودی متفاوت است.
بعد از انجام دو گره در مرحله اول، 10 حلقه بر سایر رشته ها پیچ خواهد شد، در مرحله دوم 5 حلقه، در مرحله سوم 6 حلقه و در آخرین مرحله (چهارم) 5 حلقه پیچیده خواهد شد. از جمع تعداد حلقه های (چهار مرحله) عدد 26 حاصل خواهد شد و آن به معنای ارزش عددی نام اعظم خداوند می باشد
« یود »« هـ »« واو »« هـ »
10 +5 +6 +526
حال اگر 5 مرحله گره و 8 رشته نخ پتیل را جمع نمایم (5+8) عدد 13 حاصل می شود که با عدد 26 (مجموعه تعداد حلقه ها) عدد 39 را تشکیل خواهد داد که همان 39 فرامینی است که انجام آن در روز شبات منع شده است.
رسم بر آنست هنگام استفاده از طلیت گادول به ویژه در اجرای مراسم تفیلا طلیت را به گونه ای بر دور گردن و کتف ها قرار می دهند که دو گوشه از آن بر پشت (یکی سمت چپ و دیگری سمت راست) و دو گوشه دیگر در جلو یکی سمت چپ و دیگری سمت راست قرار گیرند، طوریکه تمام بدن پوشیده شود

هنگام پوشیدن صیصیت عبارت زیر گفته می شود :
בָּרוּךְ אַתָּה יְיְ אֱלֹהֵינוּ מֶלֶךְ הָעוֹלָם אֲשֶׁר קִדְּשָׁנוּ בְמִצְוֹתָיו וְצִיוָּנוּ לְהִתְעַטֵּף בְּצִיצִית
متبارک هستی تو خدا خالق پادشاه عالم که مقدس گردانیدی ما را با اوامرات و امر کردی ما را به پوشانیدن صیصیت .
چند هلاخا راجع به صیصیت :
1- هر چند وقت یکبار می بایستی یند های صیصیت را وارسی نمود که مبادا قسمتی از آن قطع شده باشد یا با یکدیگر گره خورده باشند (به ویژه پس از شستشوی)
2- بر روی طلیت نو لازم است براخای شحینیانو گفته شود.
3- جنس پارچه طلیت می بایست کاملاً از جنس پشم طبیعی گوسفند تهیه شده باشد.
4- طلیتی که از جنس کتان است بند های آن نیز می بایست از کتان تهیه شده باشد.
5- گوشه های طلیت باید حتماً زاویه های قائمه باشند و فقط یک شکاف برای بستن پتیل داشته باشد.
6- بزرگی طلیت گادول می بایست به اندازه ای باشد که بتواند سر و سینه خود را از جلو و از پشت با آن بپوشاند.
7- زمان استفاده از (میصوای) صیصیت در روز قیل از غروب آفتاب می باشد.

منابع مورد استفاده :
1- توراه
2- زوهر
3- اری هقادوش
4- بن ایش حای
5- باورهای اسطوره ای:یوسف ستاره شناس