Englishنام کتاب : خاطرات حاخام یدیدیا شوفظ
تألیف : مهندس منوچهر کوهن
ناشر : بنیاد فرهنگی حاخام یدیدیا شوفظ
سال انتشار : بهار 2001- لس آنجلس
تعداد صفحات : 415 صفحه
موضوع : تاریخی- فرهنگی
کتابخانه های پیشرفته ی دنیای مُدرن امروزین، چه یک کتابخانه دانشگاهی با میلیون ها کتاب باشد و چه یک کتابخانه ی عمومی کوچک با چند صد هزار اثر، در رده بندی موضوعی مجموعه ی خود، زندگینامه های و خاطره نامه ها را جزئی از بخش کتب تاریخی قرار می دهند. پیوستگی تاریخ با شرح حال ها و یادبودنامه ها گرچه در دنیای متمدن امری نسبتاً نوین است اما، همچون پدیده های بسیار دیگر، در آیین یهودیت ریشه ای دیرینه دارد. اسفار پنجگانه حضرت موسی یا به قولی «خمسه ی موسوی» در آغاز از تاریخ پیدایش عالم و آدم بحث می کند و بعد، از تاریخ عمومی جهان و جهانیان روی به تاریخ خصوصی قوم یهود می برد و در قالب تاریخ، هزاران نکته ی باریکتر از موی را به نخستین گروه یکتاپرستان ارمغان می بخشد. در همین اسفار که جمعاً رنگ تند تاریخ دارد با زندگی پیشگامان قوم آشنا می شویم که از میان آنها زندگینامه ی کامل حضرت موسی ، پیرِ پیامبران پروردگار، این جاودانه مرد روزگار، از تولد او در خاک مصر تا به هنگام وداع ابدی وی در مرز ارضِ موعود با دقت و ظرافتی خاص ترسیم شده است. اگر فرض کنیم تمامی 613 فرمان الهی در سِفِر دواریم دوباره گویی شده باشد – با اینکه می دانیم چنین نیست- با جدا کردن جملگی فرمانها از آن، آنچه را در دواریم باقی می ماند می توانیم بسادگی «خاطرات حضرت موسی در واپسین چهل سال زندگی» نام دهیم .
کتاب خاطرات حاخام، ساده و مردمی و بی پیرایه از گفتار به نوشتار در آمده و گمان نیست که بعضی بر آن ایرادها خواهند داشت. این ایرادها گرچه نمایانگر آن خواهد بود که کتاب برای قوم درستی نوشته شده! اما وجود آنها به همان خاطر که در این نوشته بدان اشاره کردیم امری طبیعی خواهد بود. ما از رهبران خود همیشه بسختی و تلخی انتقاد می کنیم زیرا بیم آن داریم مبادا کسانی را که از میان خود به رهبری برگزیده ایم بدل به بت سازیم .
در تدوین این کتاب سبک تاریخی شفاهی بکار رفته و فرو و قالب مصاحبه به همان صورت گفتگوی اصلی حفظ شده است. منوچهر کوهن کوشش بسیار بکار برده که جمله بندی های جناب حاخام را به همان شکل اصلی نگهدارد بنحوی که خواننده به هنگام خواندن پاسخ خا، حس کند که دارد صدای جناب حاخام را می شنود. این یکی از زیباترین کارهایی است که «کوهن» در گیرودار همه مشکلات موفق به انجامش شده و جا دارد که به او دست مریزاد گفت. اگر او در نوشتن پاسخ ها سبک شاعرانه و ادیبانه بکار می برد کتاب اصالتش را به کلی از دست می داد. پیداست روزی که این کتاب به انگلیسی برگردانده شود احتمال تغییر سبک کنونی اندک نخواهد بود.
کتابی که در دست دارید برای سرگرمی و مطالعه ی تفننی فراهم نیامده، این اثر پاره ایست از تاریخ اجتماعی یهودیان ایرانی در قرن بیستم. فراهم آورندگان این کتاب ادعایی ندارند که اثری در سطح عالی آکادمیک و تحقیقی انتشار داده اند، اما در این خاطرات نکاتی هست که می تواند دستمایه ی کار پژوهشگران باشد.