صَو

بیست و پنجمین هفطارا
یرمَیا 7/21-8/1-3و9/22-9/23
اگر شبات هَگادول باشد، ملاخی 3/24 و در شبات زاخور، شموئل اول 15/1-15/34 و در شبات پارا، یحزقل 36/16-36/36 خوانده می شود.
این بخش ، نبوتهای ناوی یرمیاست که آن را در سال 3317 عبری در حضور بی شماری از قوم ایسرائل و با نطقی عظیم در حیاط بیرونی بت همیقداش اول ایراد کرده است. او در این سخنرانی ،ملت را از سوی خد-اوند سرزنش و انتقاد کرده، قربانی آوردنهای ظاهری شان را چنانکه هنوز هم گناهان و خطاهایشان را پی می گرفتند، کاری بیهوده ، پوچ، تمسخر، بازی گرفتن کلام حد-ا و نیز ناپاکسازی بت همیقداش می دانسته است. وی ملت را هشدار می دهد که آوردن قربانی به پیشگاه ذات الهی باید با پشیمانی واقعی و تو به قلبی آورنده باشد و جز آن پذیرفته نخواهد شد.
بنا به تفسیری ، سخنرانی بسیار تند و کوبنده ناوی، خشم قوم ایسرائل ساکن در یهودا را چنان برانگیخت که وی از آن پس از جانش به خطر شدید افتاد و مخالفتها و کینه های اجتماعی- سیاسی سبب مرگش شد.
اشاره یرمیا به قربانی آوردنهای ظاهری و بیهوده قوم ایسرائل در هفطارای صَو، همانند است با قوانین قربانی کهنیم که در پاراشای صَو آمده است، گادول ، یادبود آخرین شبات اقامت در مصر است.

یرمیا- فصل هفت
21-خد-اوند مخلوقات عالم آفرینش – حد-ای ایسرائل چنین می فرماید:
“ای ملت ایسرائل شما که از گناهانتان پشیمان نیستید و توبه نمی کنید و باز برای من قربانی می آورید . آن قربانی های سوختنی تان را همانند ذبایح گوشت خوراکی تان بشمارید، آنها را خودتان همچون گوشت خوراکی تان بخورد.”
22-“زیرا هنگامی که پدرانتان را از بردگی و اسارت درمصر رهانده ، بیرون آوردم، به ایشان دربار قربانیهای سوختنی یا ذبح گوشتی چنین نگفتم و فرمان ندادم که برای ذات من قربانی بیاورند که در آن صورت از هر خطایی بخشوده شوند.”
23-“بلکه به ایشان چنین فرمان دادم:
ای ملت ایسرائل ، کلام و راه اطاعت کنید و من در آن صورت حد-ای شما بوده و شما قوم ویژه من خواهید بود. در راه تمام فرمانهای من گام بردارید تا همه چیز برای شما خوش و نیکو باشد.”
(فرمان و خواسته خد-اوند ترس از ذات او ، دوری از گناه و پذیرش راه وی است و نیز به قربانی های گوناگون و ظاهری نیاز ندارد، زیرا صاحب و مالک عالم هستی است. فلسفه قربانی ها تنها به انگیزه متاثر نمودن قربانی آورنده از گناهش، ایجاد پشیمانی در وی، یا برای شکرگزاری از دریافت مراحم الهی انجام میگرفته است، عبادت وتِفیلای ملت ایسرائل نیز باید با علاقه تمام و از روی ایمان و خلوص نیت کامل به پیشگاه خد-اوند ادا شده، نه آنکه امری اجباری و خسته کننده باشد.)
24-“اما ایشان (ایسرائل) فرمانم را اطاعت نکرده و گوش فرانگرفتند ؛ بلکه به راه امیال ، خواسته ها و سرکشی های دل پلید خودشان رفته، به جای پیشرفت از لحاظ روحانیت پس نشستند.”
25-“مگر نه از روزی که پدرانتان از سرزمین مصر بیرون آمدند تا به امروز ، من پیوسته خادمان خودم، یعنی پیامبران را پیاپی و روزانه از صبح تا شام برای ارشاد شما قوم ایسرائل روانه داشته ام؟”
26-“اما گروه بسیاری از ایشان(ایسرائل) گرایشی به پذیرش کلام من یا گوش فراگرفتن به آن نیز از خود نشان نداده، گردنکشان از پدرانشان درایمان به ذات من بدتر و ضعیفتر شدند.”
27-بنابراین خد-اوند فرمود:
“تو ای یرمیا، تمامی این کلامها را به ایشان (ایسرائل) برسان، اما تو را هشدار می دهم که آنان به کلامهای تو گوش فرانمی دهند، تو آنان را برای ارشاد فرا می خوانی ، ولی پاسخ تو را نیز نخواهند داد.”
28-“(ای یرمیا) پس تو نیز در برابر به ایشان چنین بگو:
همانا این ملتی است که کلام خد-اوند – حد-ای خود را اطاعت نکرده ، حاضر به اصلاح خود نشدند. به راستی که ایمان و اعتقاد ، نه از میانشان و از دلهایشان رفته، از لبهایشان نیز دور شده است.”
29-“اما ای ملت ایسرائل موهایتان را به نشان سوگواری و عزا در غم بی ایمانی به خد-اوند از سرهایتان کنده و دور اندازید. بر بلندی (جای اشرافی) نیز برای همین سوگواری و گریه کنید، زیرا خد-اوند این نسل ایسرائل مورد خشمش را ترک و رها کرده است.”
30-خد-اوند می فرماید:”چون مردم یهودا (جنوب ایسرائل) به درگاه من گناه ورزیده اند. آنان در خانه و جایی که به نام من (بت همیقداش) خوانده می شود، پیکرهای (بتها) منفورشان را بر پا نموده، تمام کارها و سنتهای بد و کثیف بت پرستان را انجام داده اند. (قوم ایسرائل در دوران مِنَشه- پادشاه یهودا و در سال 2229-3284 عبری به پیروی از دستورها و اعتقادات پلید وی، به بت پرستی و رسوم کثیف بت پرستان دربت همیقداش و یروشالییم کشانده شدند.)”
31-“چنانکه مکانها و سکوهای بلندی را در کوهستان توفت در حوالی دره پس هینوم ساخته تا به پیروی از سنتهای اقوام موآبی همسایه شان، پسران و دخترانشان را برای بت مولخ قربانی کرده ، در آتش بسوزانند . این روش و کارهای منفور را نه من فرمان دادم و نه پندار و خیالش را هم نمودم.”
32-خد-اوند می فرماید:
“پس اینک بنگرید که سرانجام روزگاری فراخواهد رسید که دیگر نام آن جاهای نفرت انگیز ، توفت یا دره پسر هینوم خوانده نخواهد شد، بلکه به “دره کشتار و قتل” معروف می شود؛ زیرا توفت بیش از گورستانی نخواهد بود که دیگر مکانی نیز برای دفن لاشه کشته شدگان در آن نخواهد ماند. ”
33-“آن هنگام اجساد این مردمان، طعمه ای برای پرندگان آسمان و حیوانات زمین شده و کسی هم نمی تواند این جانواران را دفع کند.”
34-“آن زمان خواهد بود که ذات من- خد-اوند، هر آواز خوشی، نوای شادمانی و صداهای سرورانگیز داماد وعروس را در شهرهای یهودا و کوچه ها و خیابانهای یروشالییم خواهم برید، زیرا این سرزمین در پی خطاکاریهای بسیار، ویرانه خواهد شد.”
فصل هشت
1-و خد-اوند می فرماید:”آنگاه در پاسخ پلیدی بسیار قوم ایسرائل ، دشمنان ملت ایسرائل با هدف بی حرمتی به پیکرهای ملت ایسرائل ، استخوانهای پادشاهان یهودا راهمراه استخوانها سران خاندانهای ایسرائل ، استخوانهای کهنیم و همچنین پیامبران دروغین ایسرائل و نیز استخوانهای مردم یروشالییم را که به بت پرستی کشانده شده بودند، از قبرهایشان بیرون خواهند کشید.”
2-“سپس ایشان (دشمنان)آن استخوانها را در برابر خورشید و ماه و تمام نمادهای آسمانی و بتهایی که ایشان (ایسرائل) به آنها عشق ورزیده، خدمت نموده، به راهشان رفته، آنان را خواسته ، پرستیده اند بر پهنه زمین می گسترند . آن استخوانها از زمین گرد شده و دفن نخواهند شد تا سرانجام فضله و سرگینی بر عرصه زمین شوند.”
3-خد-اوند مخلوقات عالم آفرینش می فرماید:”و سرانجام در میان ماندگان این مردم، پلید در همه جاهایی که آنان را آنجا رانده باشم، مرگ بر زندگی ترجیح داده خواهد شد.”
(با دست کشیدن ایسرائل از سنتها و بازگشت به حد-اپرستی، بیشتر نبوت یرمیا و همه نبوت او رخ نداد. دو آیه زیر، حسن ختامی امیدوار کننده است که در پایان این هفطارا از خود یرمیا افزوده شده است.)
فصل نه
22-و خد-اوند چنین می فرماید: “مبادا در میان شما، خردمند به فهم و دانایی خویش فخر بفروشد ، یا مبادا که قدرتمند به زور و توانایی خود و توانگر به پول و ثروت خود ببالد.”
(چون تمامی اینها درنظر خد-اوند هیچ و پوچ است.)
23-خد-اوند می فرماید:”اما کسی که می خواهد فخر بفروشد، افتخار کرده، به خود ببالد، تنها در یک چیز فخر فروشد که ذات یکتا و مطلق مرا دریافته و مرا می شناسی که تنها من حد-ا هستم، همان حد-ایی که سرچشمه احسان و بخشندگی، عدالت و انصاف و پاکی و پرهیزکاری بر پهنه زمین است ؛ زیرا این صفاتند که مورد شوق، علاقه و رغبت من بوده و هستند.”