ویشو

ویشو
نهمین هفطارا
عاموس 2/6-3/8
اگر شبات حنوکا باشد، زخریا 2/14-4/7 خوانده میشود
عاموس از انبیای ایسرائل و گروه دوازده پیامبران (مانند هوشع، عوبدیا، یونا و ملاخی) است که به سبب کوتاهی متن کتابهایشان، همه نبوتها در یک کتاب یا یک بخش و به نام دوازده پیامبران در کتاب مقدس گنجانده شده است.
عاموس که به تایید مفسران ایسرائل، در پایان سلطنت عوزیاهوی پادشاه در یهودا (جنوب ایسرائل) و یروبعام دوم در شومرون (شمال) حدود سال 3150 عبری نمایان شده بود، 50 سال مردم ایسرائل را در یهودا و شومرون ارشاد میکرد. وی که پیش از پیامبری، انسانی بسیار ساده، بی آلایش و چوپان می بود، با بیانی استوار و روشن در دورانی که افزایش خطر حمله آشوری ها(سوریه باستان) به ایسرائل پیاپی افزوده می شد، آنها را هر چه بیشتر به پرهیزکاری، احسان و دلجویی از ضعیفان فرا می خواند.
عاموس برای یهودیان نبوت میکند که خد-اوند از درگاه بخشنده و پر مهرش، اگر سه گناه کبیره انسانها، یعنی بت پرستی، زنا و قتل را به گونه ای بردباری فرماید، چهارمین گناه کبیره را نادیده نگرفته و نخواهد بخشید.
او این چهار گناه کبیره و نابخشودنی را برای بشر، ستم به ضعیفان و بهره وری نابجا از حقوق آنها می نماید که در نتیجه آز و توانگری اجتماعی و مالی ثروتمندان رخ می دهد. وی قوم ایسرائل را هشدار می دهد که به سبب برگزیده بودنشان، در برابر این گناه کبیره از خشم الهی دور نمانده، نسبت به مردم دیگر مجازات بیشتری خواهند شد.
همانندی این هفطارا با پاراشای ویشو، در نخستین آیه آن است. اشاره عاموس به فروش انسانی پرهیزکار در برابر چند سکه نقره، تشابهی است با فروختن یوسف به دست برادرانش در برابر چند سکه نقره که درپاراشای ویشو آمده است.

عاموس- فصل دو
6-خد-اوند چنین می فرماید:
“اگر سه گناه کبیره(بت پرستی، زنا و قتل) را میان قوم بشکیبم، چهارمین گناه کبیره را که ستم به درماندگان است، نپذیرفته، به سخت ترین مجازات محکوم می کنم؛ زیرا فروش پرهیزکاران و صدیقان به بردگی در برابر چند سکه نقره، یا جابجایی تهیدستی را با جفتی کفش تحمل نخواهم کرد.”
7- “توانگران آزمند و بخیل بر غبار خاکی که بر سر تهیدستان است، چشم طمع دوخته؛ فروتنان و قانعان را از راه راست کج می سازند . پدر و پسر در کمال غرور و بی شرمی با دختری هم آغوش می شوند تا نام مقدس مراخوار و بی حرمت نمایند.”
8-“آنان با جامه های وقف شده بر فقرا در مجالس اشرافی خوش گذرانده ، در معبدهای بت پرستی، شراب بی گناهان و محکومان را می نوشند.”(ثروت و دارایی نه تنها انسان را آزمندتر می کند، می تواند هر چه بیشتر به سوی غرور، از خود بی خبری، ستم به ضعیفان و خوار نمودن نام الهی بکشاند.)
9-“من – خد-اوند ، اموری ها را که نیرومند ترین مردم کنعان بودند با داشتن اندام و قامتهای غول پیکر چون درختهای سرو آزاد و تنومند، مانند درختان بلوط در پیش چشم ملت ایسرائل نابود کردم. سران بلند پایه شان را که همچون میوه های سر درختشان بودند، با افسران کم نشانشان که همانند ریشه های درختانشان می بودند ویران کردم.”
10-“شما قوم ایسرائل را نیز از سرزمین مصر آورده، چهل سال در صحرا پشتیبانی و ره نمودم تا بر سرزمین اموری ها چیره شوید.”
11-“و آنگاه از میان فرزندان شما قوم ایسرائل شماری را به پیامبری برگزیدم و برخی از نوجوانانتان در اوج جوانی ، خودشان را نذر خدمت به من وقف کردند.”
خد-اوند می فرماید :”ای فرزندان قوم ایسرائل ، آیا به راستی چنین نبوده است؟”
12-“اما در برابر، شما ایسرائل نذرشدگان و وقف شدگان مرا به نوشیدن شراب و بطلان نذرشان وا داشتید. به پیامبران من حکم کردید تا نبوت نکنند.” (مخالفت با پیامبران و سرپیچی از دستورها و نبوتهایشان ، دشواری و رنجی بود که خود عاموس در پیوند با قوم ایسرائل گریبانگیرش بود.)
13-“هم اکنون من – خد-اوند ، کمر شما قوم ایسرائل را برای گناهانتان خم می سازم، همچون ارابه ای که زیر سنگینی بار خرمن هم شده است.”
14-“پرنده به دونده زمینی خواهد باخت. نیرومند، نیرویش را از دست میدهد و ابر قدرت نمی‏تواند خود را رها سازد.”
15-“تیرانداز در برابر دشمنش ایستادگی نخواهد کرد. دونده تیز رو نمی تواند برهد و بگریزد و سوارکار ماهر نمی تواند جانش را بپاید.”
16-خد-اوند می فرماید:”دلیرترین و شجاع ترین قدرتمند نیز با پای برهنه خواهد گریخت. تصویر روز مهیب داوری الهی چنین خواهد بود.”
(نبوت و پیش بینی های عاموس ، چندی بعد با شکست قوم و کشور ایسرائل در برابر آشوری ها به واقعیت پیوست که دلیل آن را فساد اخلاقی، اجتماعی، بی عدالتی و ستم قوم ایسرائل می‏پندارد.)
فصل سه
1-و ای فرزندان ایسرائل، کلامهایی را که خد-اوند درباره شما فرموده است، گوش فراگیرید و بشنوید درباره همه قوم ایسرائل که من- قادر مطلق از سرزمین مصر بیرون آوردم ، خطاب می‏نمایم.
2-“از میان تمامی مردم(وقت) زمین، تنها شما قوم ایسرائل را شناخته و برای خود برگزیده ام، بنابراین ، از شما انتظار پرهیزکاری بسیار بیشتری دارم و شما را به سزای همه گناهان و نافرمانی‏هایتان خواهم رساند.”
(خد-اوند از نزدیکان و برگزیدگان خود انتظار بیشتری دارد؛ زیرا نزدیکانشان بیشتر به راه او نزدیک و از خواسته های او آگاهند . پس خطای آنها را مجازات شدیدتر میکند.)
3-آیا دو نفر بی همدلی درکنار هم گام بر می دارند؟
(آیا می پندارید که ناوی من – عاموس بی تایید و هدایت من می تواند نبوت کند وهشدار بدهد؟ پس به سخنان و هشدارهایشان ایمان آورید.)
4-“آیا شیر جنگل در نبود طعمه خواهد خروشید؟ آیا شیر جوان تا هنگامی که طعمه ای را به دست نیاورده ، از کمینگاهش ندایی بر می آورد؟”
5-“آیا پرنده ای بیهوده و بی طعمه در تور صیادان بر زمین به دام خواهد افتاد؟ آیا تو را بیش از آنکه چیزی شکار کنند، از زمین بر می دارند؟”
6-“اگر در شهر شوفار نواخته شود، آیا نباید مردمان آن شهر بر خود بلرزند؟ و سرانجام آیا می شود که بدبختی گریبانگیر شهری شود که به خواست الهی نباشد.”
(آیه های 4-6: آیا ملت ایسرائل نمی پندارد که حد-ا بیهوده آنان را سزا داده و سختی و شکست های ایشان بی دلیل بوده است؟ بدانید که تمام مجازاتهای آنها تنها برای خطای خودشان بوده و خواهد بود .)
7-“آسوده باشید که خد-اوند هرگز بی نمودن خواسته هایش و پیش از هشدارهای خادمانش که پیامبران او هستند ، امری یا مجازاتی را مقدر نمی سازد.”
8-“اینک شیر می خروشد؛ کیست که از شکوه آوایش نهراسد؟ خد-اوند – پروردگار شما کلامهایش را امر فرموده است؛ کیست که با فرمانبری و اجرای خواسته ها و دستورهایش شایسته پیامبری نباشد؟”
(با پیروی کامل از فرمانهای الهی، یکایک افراد ایسرائل می توانند نبوت کنند.)