لطف الله حی

لطف اله حی در سال 1296 خورشیدی (1917 میلادی) در یک خانواده یهودی متدین در محله عودلاجان چشم به جهان گشود.
پدرش حاج شموئل حی، از خیراندیشان شاخص جامعه کلیمی و یکی از معتمدین خوشنام بازار تهران بود، او یکی از بنیان گذاران کنیسا حیم و از مؤسسین کنیسا و گروه فرهنگی کوروش (دبستان و دبیرستان) بود.
لطف اله حی پس از گذرانیدن تحصیلات در دبستان کوروش و نیز دوران متوسطه در دبیرستان های شرف و ایرانشهر با توصیه ی «موسیو لاردو» مدیر اسبق مدرسه آلیانس تهران، جهت گذرانیدن تحصیلات عالیه، عازم لبنان شد،
وی موفق شد در سال 1324 خورشیدی از دانشکده ی اقتصاد بیروت در رشته اقتصاد فارغ التحصیل شود.
لطف اله حی پس از پایان تحصیلات دانشگاهی مدتی را در لبنان سپری نمود و جهت کسب تجربیات بازرگانی به تجارت مشغول شد. وی اواخر جنگ دوم جهانی به وطنش بازگشت و بلافاصله به خدمت نظام اعزام گردید.
پس از مدتی، به واسطه ی هجوم نیروهای متفقین به کشور، ارتش ایران منحل و وی ترخیص گردید. این امر باعث شد بلافاصله جذب بازار تهران شود و در حجره پدرش به تجارت منسوجات مشغول شد. رفته رفته با گسترش فعالیت هایش، او هم توانست در بین دیگر تجار بازار صاحب نام و اعتبار گردد.
لطف اله حی در سال 1328 خورشیدی با همسرش ملیحه از خانواده طوبی ازدواج نمود، ماحصل این پیوند سه فرزند پسر و یک دختر می باشد.
لطف اله حی فعالیت های اجتماعی خود را رسماً در اوایل دهه 1330 (1951 میلادی) با عضویت در انجمن کلیمیان تهران آغاز نمود. وی در سال 1340 در انتخابات انجمن شرکت نمود و با عضویت در هیأت مدیره انجمن، سال های متمادی با عنوان نایب رئیس انجمن کلیمیان فعالیت های اجتماعی و فرهنگی را هدایت می نمود.
او همواره سعی می کرد که هویت فرهنگی یهودیان ایران را احیاء و نیز ضمن بالا بردن سطح دانش، در پی ارتباط دادن جامعه کلیمیان ایران با دیگر یهودیان جهان بود. از این رو کوشید تا ضمن شناساندن جامعه کلیمیان ایران به جهانیان، این جامعه را به عضویت جامعه یهودیان جهان درآورد.
وی در راستای فعالیت های اجتماعی،همکاری های تنگاتنگی را با مؤسسه فرهنگی «اوتصرهتورا» دنبال می نمود و نیز با تلاش و ابتکار او بنیاد سازمان خیریه «مگ بیت» بنیان گذاری شد
در این زمان از مهم ترین اهداف او عبارت بودند از:
* احیاء تاریخ و فرهنگ
* حفظ زبان عبری و ارتباط با دیگر جوامعه یهودیان جهان
* بالا بردن سطح دانش جامعه
* حفظ حق و حقوق قانونی به عنوان اقلیت های مذهبی
* جلوگیری از تأثیرات تبلیغات مبلقین مذهبی مسیحی و بهایی
* جلوگیری از خطر آسیمیله شدن جامعه کلیمی.

همچنین لطف اله حی در جریان مبارزات انتخاباتی جمشید کشفی (در مجلس شورای ملی) با رقیب انتخاباتیش مراد اریه ، نقش مهمی را از خود نشان داد.
از مهم ترین خدمات وی در انجمن کلیمیان، کمک و سکنا دادن به مهاجرین و آوارگان عراقی یهودی در ایران بود و همین امر باعث گردید که آوازه ی شهرت وی از جامعه کلیمیان ایران فراتر رود و بیش از پیش مورد توجه و تفقد دیگر های یهودی کشورهای جهان قرار گیرد.
لطف اله حی در سال 1346 در انتخابات دوره بیست و دوم نمایندگی مجلس شورا ملی شرکت نمود و با کسب اکثریت آراء و پیروزی در مقابل رقیب انتخاباتی خود جمشید کشفی به عنوان نماینده کلیمیان وارد مجلس شورا شد و به مدت چهار سال کرسی مجلس را در اختیار داشت، همچنین در سال 1350 مجدداً در انتخابات دوره بیست و سوم شرکت کرد و توانست کرسی مجلس را تا اواسط 1354 در اختیار بگیرد.
او طی مدت 8 سال صدرات نمایندگی در مجلس با سیاست و حسن انجام وظیفه ای که از خود نشان داد توانست به راحتی دوستان زیادی در بین دولتمردان کشور پیدا کرده و به عنوان یکی از چهره های شاخص مجلس از احترامی خاص بهره مند شود.
لطف اله حی پس از ورود به مجلس، مسئولیت کمیسیون امور اقتصاد و سپس بودجه مجلس شورای ملی را با سمت معاونت عهده دار شد .از زمره فعالیت های مهم وی طی دوران خدمت نمایندگی، پیگیری جهت گرفتن موافقت وزارت دارایی راجع به بخشودگی مالیاتی اعانات پرداختی یهودیان به انجمن های خیریه کلیمیان بود که حصول چنین مصوبه ای دور از انتظار بود.
او همچنین پیشنهاد تأسیس مرکز تحقیقاتی علمی در ایران را داد و خود شخصاً مبلغ یک میلیون ریال به این مرکز اهداء نمود و جهت رفع معضل موقوفات مبلغ دو میلیون ریال اعانه از طرف خودش به این مرکز جهت احداث ساختمان بیمارستان فرح پهلوی کمک کرد، وی از ابتدای ورود به عرصه اجتماعی در امور خیریه فعالیت های چشمگیری انجام داد
او ریاست برگزاری جشن های اقلیت های کلیمی را نیز بر عهده داشت. در همین راستا در سال 1350 با همت وی بخشی از کتاب تلمود که توسط حاخام نتن الی ترجمه شده با عنوان گنجینه های تلمود چاپ و توزیع گردید. او همچنین حقوق دوران نمایندگی خودش در مجلس شورای ملی را جهت پیشبرد اهداف فرهنگی به سازمان های جوانان یهودی اختصاص داد. پس از پایان گرفتن دوران نمایندگی، لطف اله حی کماکان فعالیت اجتماعی خود را با وسعت بیشتری در جامعه دنبال نمود و با عنوان یک مشاور با تجربه و آگاه هم در خدمت انجمن کلیمیان و هم در کنار نماینده جدید کلیمیان خدمات خود را با تلاشی بیشتر انجام می داد .
سال 1357 خورشیدی با وقوع انقلاب اسلامی، به اتفاق خانواده اش زادگاهش را ترک نمود و رهسپار آمریکا شد .
او پس از استقرار در شهر لس آنجلس، با وجود آنکه به سن بازنشستگی رسیده بود. از خدمت دست نکشید، بلافاصله فعالیت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و خیر خواهانه را آغاز نمود. با بیشتر دولتمردان و خیراندیشان ایرانی تبار و حتی رهبران سیاسی آمریکا مراوده و ارتباط برقرار نمود.
در هر فرصتی در کنفرانس های اجتماعی و سیاسی شرکت می نمود و در مورد مسائل و مشکلات مهاجرین ایرانی به تبادل نظر
می پرداخت. لطف اله حی با فعالیت های چشمگیر نقش بسزایی در شکل گرفتن و تأسیس نهادهای فرهنگی ایرانیان یهودی ایفاد نمود. پس از تأسیس مجتمع فرهنگی نصح، وی به عضویت هیأت مدیره این سازمان پذیرفته شد و به مدت چهار سال به عنوان رئیس هیأت مدیره مشغول به فعالیت بود. همچنینی به عنوان یکی از اعضاء هیأت امنای فدراسیون ایرانیان یهودی در فعالیت های خیریه نقش اساسی داشت.
مدتی بعد با کمک دیگر سرمایه داران و مدیران تراز اول اقتصادی ایرانی مقیم آمریکا، اقدام به تأسیس اتاق بازرگانی ایرانیان در آمریکا نمود و خود به عنوان یکی از اعضاء مدت ها ریاست شورا اتاق را عهده دار بود.
یکسال پس از تشکیل اتاق بازرگانی به همراهی عده ای دیگر از دوستانش، جمعیت ایرانی حزب جمهوری خواه آمریکا را تشکیل داد.
لطف اله حی در کنار فعالیت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود در سال 1369 خورشیدی در جریان زلزله منجیل و رودبار، با تلاشی پیگیر موفق شد مقادیری دارو و پول را برای زلزله زدگان جمع آوری و به ایران ارسال نماید.
وی با وجود کهولت سن همچنان کم و بیش به فعالیت های اجتماعی مشغول است .
لطف الله حی در اکتبر 2018 مطابق با مهرماه 1397 در سن 101 سالگی چشم از جهان فرو بست و به دیار باقی شتافت