نحوه استخراج اوقات شرعی تفیلاها

مقدمه:
یهودیان برای برگزاری نمازها (تفیلاها)، برخی ادعیه (مانند تیقون حصوت و سلیحوت) و نیز شروع و پایان مناسبت های مذهبی به اوقات شرعی وابسته هستند که بر اساس زمان طلوع و غروب آفتاب به وقت محلی محاسبه می شود.
اصول و روش محاسبه ی این اوقات بنابر آموزه های تلمود در کتب احکام یهودی درج شده است. هرچند در هر جامعه ی یهودی در هر کشور، جدول اوقات شرعی مراسم دینی از سوی مراجع مذهبی محاسبه و در اختیار قرار می گیرد، با این حال جهت اطلاع از مبانی آن و نیز امکان برآورد تقریبی در صورت عدم دسترسی به جدول اوقات شرعی، نحوه استخراج ارائه می گردد.
لازم به ذکر است که ملاک محاسبه، زمان طلوع و غروب به افق محلی هر شهر است و نقطه ی استقرار در آن شهر یا ارتفاع، (از نظر شرعی) تاثیری بر اوقات شرعی ندارد. علاوه بر این همانگونه که در توضیحات ذکر شده است، «دقیقه»ی مورد محاسبه کمی با دقیقه ی متداول که 60 ثانیه است متفاوت بوده و بر حسب اینکه در ایام تابستانی یا زمستانی واقع شده باشد طولانی تر یا کوتاهتر است. همچنین دقت محاسبات معمولا در حد یک دقیقه است و نیازی به محاسبه ی ثانیه ها نیست. اوقات محاسبه شده مانند زمان های طلوع و غروب محلی در هر سال شمسی ثابت است و با گذشت سال ها، تغییر نخواهد نمود.

شرح مبانی:
1. ساعات و دقایق طلوع Nes HaKhama (sunrise) و غروب خورشید (sunset) Sheqiat HaKhama برای کل روزهای سال شمسی به افق شهر مورد نظر از مرجع علمی دریافت می گردد. در صورت امکان بهتر است تفیلای شحریت را زمانی شروع کرد که شروع لحش با طلوع آفتاب همزمان گردد. زمان شروع شبات حداقل 10 دقیقه قبل از غروب روز جمعه است و زمان روشن کردن شمع‏های شبات، حداقل 20 الی 30 دقیقه قبل از غروب است.
2. (sha”ut zemanniot 1)«ساعت زمانی نوع اول» برای هر روز سال به این شرح تعیین گردد:
طول زمان طلوع تا غروب تقسیم بر 12 ساعت ( این ساعت یا دقیقه زمانی در ایام تابستان بزرگتر از یک دقیقه یا ساعت معمولی بوده و در ایام زمستان کوچکتر از یک خواهد بود).
3. (sha”ut zemanniot 2)«ساعت زمانی نوع دوم» برای هر روز سال به این شرح تعیین گردد:
طول زمان سپیده صبح تا پایان زمان تفیلای مینحا ( طلوع ستارگان) تقسیم بر 12 ساعت.
4. Amud Hashakhar سپیده صبح: 72 دقیقه زمانی نوع اول قبل از طلوع آفتاب می باشد. این زمان پایان خواندن تیقون حصوت است. نیز به غیر از تعنیت های کیپور و نهم آو، چنانچه قبلا نیت کرده باشد، از این زمان تعنیت ( روزه) شروع می شود.
5. Levishat Zizit زمان پوشیدن صیصیت : 60 دقیقه زمانی نوع اول قبل از طلوع آفتاب می باشد.
6. Sof Shema” پایان زمان ارجح خواندن شمع ییسرائل در شحریت: 3 ساعت (180 دقیقه) زمانی نوع اول پس از سپیده صبح می باشد
7. Sof Shakharit پایان تفیلای شحریت: 4 ساعت (240 دقیقه) زمانی نوع اول پس از طلوع آفتاب است. در شرایط اضطراری چنانچه به دلایل موجه نتوانست تفیلای شحریت را تا این زمان بخواند، می تواند آن را حداکثر تا ظهر شرعی ( نیم ساعت قبل از شروع اضطراری مینحا) بخواند.
8. Minkha Gedola شروع اضطراری تفیلای مینحا : 5/6 ساعت (390 دقیقه) زمانی نوع اول پس از طلوع آفتاب است.
9. Minkha Qetanna شروع ارجح تفیلای مینحا : 5/9 ساعت (570 دقیقه) زمانی نوع اول پس از طلوع آفتاب است.
10. Plag Minkha شروع اضطراری تفیلای جماعتی عرویت: 75/10 ساعت (675 دقیقه) زمانی نوع دوم پس از سپیده صبح است. در صورتی که بعد از غروب، خواندن تفیلای دستجمعی عرویت ممکن نباشد، از این زمان به بعد می توان عرویت جماعتی را برگزار نمود و زودتر از این زمان خواندن عرویت مجاز نیست. کسانی که قبل از زمان پایان مینحا عرویت خوانده اند، لازم است که پس از این زمان، دوباره متن شمع ییسرائل را بدون براخاهای آن بخوانند.
11. Sof Minkha (Se”et Kokhavim)پایان تفیلای مینحا ، شروع تفیلای عرویت (طلوع ستارگان): 5/13 دقیقه زمانی نوع اول پس از غروب آفتاب است. پایان شبات و یوم طوو (موعد) حداقل 10 دقیقه پس از این زمان است. پایان تعنیت ( غیر از کیپور) نیز حداقل 10 دقیقه پس از این زمان است.
12. Rabbenu Taam ربنو تام : 72 دقیقه زمانی نوع اول پس از غروب آفتاب است. پایان تعنیت کیپور این زمان است. طبق عقیده ربنو تام، این زمان پایان شبات و یوم طوو (موعد) است.
13. Khasot Layla نیمه شب شرعی: 12 ساعت عادی به علاوه 6 ساعت (360 دقیقه) زمانی نوع اول پس از طلوع آفتاب است. خواندن تیقون حصوت و مراسم سلیحوت از این زمان شروع می شود.

نوشته ی : آرش آبایی