در کتب مقدس یهود، مثال های متعددی راجع به عدد «ده» بیان شده و نیز متعاقباً علمای یهود تفاسیر و تعابیر بسیاری در این باب و نیز نحوه کاربرد آن در ارتباط با آیین های مذهبی یهودیان انجام داده اند.
سعی شده در این مبحث بطور مختصر به چند تایی از این گزینه ها و مهمترین آن اشاره شود.
اصولاً عدد«ده» اولین و آغازین اعداد دو رقمی و مرز نهایی اعداد یک رقمی (مفرد) می باشد. حاصل ضرب آن در توان 10، پس از حذف نمودن تعداد صفرها، همان عدد یک خواهد بود. که از نظر ارزش عددی و انرژی همگی اعداد (1،10،100،1000 و ….) یکسان می باشد.در متون مذهبی یهود اعداد به ویژه عدد «ده» دارای قدوسیت خاص و از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
در کتاب مقدس در سفر برشیت اولین پاراشا، به صراحت بیان شده که، خداوند عالم را با ده کلام خلق نمود.
ونیز در پاراشای دیگر همین سفر، اشاره شده پس از خروج قوم بنه ایسرائل از مصر اولین بار خداوند ظهور و وجودش را توسط ده فرمان به نمایش گذاشت.
در کتاب زوهر، تعداد صفات ملکوتی یا انرژی های الهی را، ده عدد شمرده است و راجع به آن در قالب سفیروت مفصلاٌ توضیحاتی آورده است.
کبالیست ها بر این باورند ، آفرینش و تکامل جهان توسط سفیروت انجام گرفته به عبارتی دست یافتن انسان به قدوسیت و رسیدن به حد تکامل، فقط با حضور و طی این ده سفیروت یا انرژی های الهی امکان پذیر خواهد بود.
ده کلام (ده فرمان)
ده فرمان الهی که اساس وشالوده هرآیین توحیدی را تشکیل می دهد، بدون تردید با قدرتی عظیم در سراسر عالم طنین انداز می باشد وبه عنوان یک قانون اساسی کامل و نیز پلی ارتباطی بین خالق و مخلوق از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
به عبارتی ده فرمان بدعتی است الهی، دگرگونه و اخلاقی که واژگون کننده اهرم فکری و بنیادهای اجتماعی و مرتجع است و اولین اصل آن شناخت خداوند از دیدگاهی متفاوت است . ده کلام را بریت سینای بمعنای (عهد منعقد شده در سینای) نیز می گویند و در واقع روشنگر دو اصل می باشد هر اصل مشتمل بر پنج کلام (پنج فرمان) در هر یک از دو لوح است.
اصل اول : رابطه ی بین خالق و مخلوق که در فرامین یکم تا پنجم در لوح اول درج شده .
اصل دوم : در لوح دوم مشتمل بر فرامین ششم الی هفتم که بیانگر رابطه ی مخلوقات با یکدیگر (انسان با انسان) می باشد.
ژرفا و گستردگی متن ده فرمان و قوانین نشأت گرفته از آن به حدی مهم است که در کتاب مقدس در دو سفر«شموت» و «دواریم» بطور مفصل توضیحاتی درج شده است.
مفسرین توراه بر این باورند که مروری بر ده فرمان باعث انعکاس سخنان الهی است، در نتیجه ظهور الهیت در دنیای خاکی، توسط توراه امکان پذیر و قابل لمس خواهد بود.
ده کلام الهی (فرمان) عبارتند از: (سفر شموت فصل 20)
1- من هستم خدای تو که ترا از سرزمین مصر از بردگی رهایی دادم .
2- به غیر از من معبود دیگری را پرستش مکن، زیرا که من خدای تو می باشم، بازخواست کننده گناه پدران از پسران.
3- نام خدای خالقت را بیهوده بر زبان نیاور، زیرا خداوند کسی که نام او را به باطل برد بی گناه نخواهد شمرد.
4- روز شبات را برای تقدیس نمودنش بیاد داشته باش، شش روز کار کن ولی روز هفتم (شبات) برای خالق توست در این روز تو، پسرت، دخترت، غلامت، کنیزت و حتی حیوانات هیچ کاری انجام ندهید.
5- احترام پدر و مادر خود را نگهدار، بخاطر اینکه عمر تو بر زمینی که پروردگار خالقت بتو عطا می فرماید طولانی گردد.
6- قتل مکن7- زنا مکن8- دزدی مکن9- شهادت دروغ مده
10- به خانه همنوع خود، به همسر وی، غلام، کنیز، گاو ، الاغش و به هر چیزی که متعلق به اوست حسادت مبر.
روز دهم ماه نیسان و دهمین ضربت الهی بر مصریان:
در این رابطه در سفر شموت پاراشای بو فصل دوازدهم، اینگونه بیان شده .
1- خداوند در سرزمین مصر به مُشه و اهرون چنین گفت.
2- این ماه (نیسان) برای شما اول ماه ها باشد، از ماه های سال برای شما اولین ماه است.
3- به تمام جماعت ایسرائل اینطور بگویید، روز دهم این ماه هرمردی برای خود بره ای بگیرد و برحسب خاندان پدری، بره ای برای هر خانوار باشد.
6- این بره برای شما تا چهارمین روز این ماه تحت مراقبت تمام جمعیت ایسرائل باشد، هنگام عصر آن را سر ببرید.
7- از خون آن برداشته بر در باهو سر در بالای خانه هایی که در آن اقامت دارند بمالند.
8- آن گوشت را در ان شب بخورند، آنرا کباب روی آتش با فطیر و سبزی های تلخ بخورند.
22- دسته ای زوفا بگیرید و در آن خون که در لگن است فرو ببرید و از آن خونی که در آن لگن است به سر در دوباهو بمالید و شما هیچ کدام از در خانه ی خود تا بامداد بیرون نروید .
23- خدا برای ضربت دادن (دهمین ضربت) به مصری ها، گذر خواهد نمود. پس خدا از روی آن درگاه رد خواهد شد و نخواهد گذاشت که آن نابود کننده برای کشتن به خانه های شما وارد شود.
ده روز تشووا (توبه):
فاصله بین روز اول روش هشانا (سال نو عبری) تا یوم کیپور، ده روز می باشد طی این روز که در ایام سلیحوت واقع شده، هر فرد یهودی موظف به ارزیابی اعمال خویش طی سال گذشته و نیز پی بردن به حقایق زندگی و بازگشت بسوی حیات معنوی و اخلاقیت می باشد.
انبیای یهود، نواختن شوفار در روز روشن هشانا را به نوعی آگاهی، تادیب و توبیخ توسط صدای شوفار تشبیه نموده اند زیرا صدای شوفار بشارت دهنده این مرحله از آغاز زندگی است. همچنین، اصالت بخشیدن و بهبود کیفیت زندگانی بشر را، طی این ده روز در نظر خواهیم آورد.
ناگفته نماند در دوران گذشته در روز دهم تیشری همه برده ها آزاد می شدند
ده ضربت الهی:
در سفر شموت پاراشای ویرا اشاره شده:
هنگامی که حضرت موسی برای آزادی قوم بنی ایسرائل به فرعون مراجعه نمود، فرعون که منکر شناسایی خداوند و تقبل وجدانیت ذات اقدسش شده بود، ضمن مخالفت شدید با این خواسته، جهت خرد نمودن هر چه بیشتر قوم بنه ایسرائل، با خوداری از تحویل کاه به ایشان جهت خشت زدن، به نوعی دستور نهایت سخت گیری در این امر را اعمال نمود.
خداوند در پاسخ به این حرکت، یکبار دیگر به مشه ضمن اطمینان دادن مبنی بر همراهی و حمایتش از او و نجات قوم بنه ایسرائل از قید اسارت، به وی فرمان داد تا به نام اعظم الهی قوم را خطاب نموده و نوید دهد که ذات الهی با نمایش قدرت لایزالش،ایشان را از بردگی و اسارت نجات خواهد داد. ضمن معرفی نام اعظمش به سایر ملل، قوم بنه ایسرائل را برای خودش برخواهد گزید و آنان را به سرزمین موعودشان رهبری خواهد نمود .
دیری نپایید با وارد آمدن ده ضربت الهی بر مصریان، اعجاز قدرت پروردگار بر فرعون و اطرافیانش آشکار گردید.طی مدت ده ماه و هر ماه فقط یک ضربت انجام گرفت.
به تعبیری، دهمین ضربت خداوند ضربه نخست زادگان نه فقط در عملکردش، بلکه در اهدافش نیز با دیگر ضربات متفاوت بود، به عبارتی هدف از ضربه های قبلی آن بود که مصریان به وجود قدرت قادر مطلق واقف شوند و به او ایمان آورند. در صورتیکه هدف از ضربه نهایی بیشتر جنبه تنبیه شدن را داشته بود.
ویژگی دهمین ضربت یا ضربت نخست زادگان که خداوند بر مصریان وارد آورد، از یک سو نمایانگر قدرت عظیم الهی بصورت یک نیروی نابود کننده (مرگ) بوده که توسط جلالش بر سرزمین مصر سایه افکند. از سوی دیگر، هنگام عبور از خانه ها، بدون آنکه آسیب و صدمه ای به نخست زادگان عبرانی وارد کند، تمامی نخست زادگان مصریان اعم از انسان و حیوان را به کام نیستی فرستاد.
ضمن آنکه توصیه شده بود که قوم بنه ایسرائل می بایست در مقابل این قدرت نابود کننده احتیاط های لازمه را انجام دهند تا خودشان را در مقابل آن معصون بدارند.
ده ضربت الهی بر مصریان عبارتند از :
1-خون 2- قورباغه 3- شپش 4- حیوانات وحشی 5- وبا 6- دمل 7- تگرگ 8- ملخ 9- تاریکی 10- ضربت نخست زادگان
منابع مورد استفاده: کتاب مقدس
باورهای اسطوره ای:یوسف ستاره شناس