شمسی مرادپور (حکمت)

شمسی حکمت در سال 1297 خورشیدی (1919 میلادی) در یک خانواده متدین یهودی در شهر تهران پا به عرصه وجود نهاد. نسب نیاکان او همگی به شهر کاشان تعلق داشته اند. پدرش داود مرادپور ، از تجار بنام بازار (سرای امیر) و یکی از بنیانگذاران مدرسه کوروش و از اعضای فعال کنیسای حییم بود.
شمسی مراد پور (حکمت) تحصیلات دبیرستان را در مدرسه نوربخش به پایان رسانید، سپس در کالج امریکای ) Saye Colloge ( در رشته مورد علاقه اش در ارتباط با تعلیم و تربیت کودکان ادامه تحصیل داد. او پس از فارغ التحصیل شدن و کسب لیسانس ، بلافاصله در سمت دبیر و مدرس ادبیات انگلیسی در مدرسه آمریکایی و نیز در مدرسه اتفاق مشغول به تدریس شد. شمسی حکمت فعالیت های فرهنگی و اجتماعی را از عنفوان جوانی به موازات دوران تحصیل، سرلوح کارهای خود قرار داد.
او همانند دیگر اعضاء خانواده (دو برادر و خواهرش) فعالیت های فرهنگی و اجتماعی را ارج می نهاد و هرازگاهی در جلسات و گردهمایی هایی که توسط اعضاء خانواده در خانه پدرشان که به این امر اختصاص یافته بود شرکت می نمود و در راستای بهینه سازی مشکلات جامعه، به ویژه درباره ی مسائل دوشیزگان و بانوان فعالیت می نمود.
در سال 1326 خورشیدی (1947 میلادی) هنگام برگزاری مراسم یوم کیپور با سخنرانی که در دفاع از حقوق زنان یهودی در کنیسای پل چوبی انجام داد، برای اولین بار نام خود را بعنوان پرچمدار حقوق زن یهودی در جامعه کلیمیان ایرانی ثبت و مطرح نمود و به عنوان یک چهره شاخص ، مبارزه برای دفاع از حقوق زنان کلیمی را آغاز نمود و تا پایان عمر ادامه داد.
شمس حکمت در طی بیش از نیم قرن، برای احقاق حقوق زن یهودی با همکاری تنی چند از دوستانش به ویژه “ملیحه کشفی”، از طریق سازمان بانوان یهود ایران در سطح جامعه فعالیت های چشمگیری انجام داد. در سال 1327 خورشیدی همگام با عده ای از بانوان خیراندیش به همراه دوست دیرینه خود ملیحه کشفی در مقام تأسیس سازمان بانوان یهود ایران برآمد.
ناگفته نماند تأسیس این سازمان، زمانی به وقوع پیوست که انجام کارهای دولتی توسط زنان مغایر با اصول مذهبی شمرده می شد و بانوان یهودی در ارتباط با فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هیچگونه جایگاهی نداشتند و اگرهم در جامعه فعالیت هایی دربین زنان کلیمی انجام می گرفت، در حد بسیار اندک و ناچیز بود.
سازمان بانوان یهود ایران طی زمانی کوتاه به جهت تلاش های مثمرثمری که انجام داد موفق به انجام یک سلسله کارهای مهم و عام المنفعه شدو بهمین جهت در سال 1958 میلادی به عضویت شورای بین المللی زنان یهود پذیرفته شد .از اقدامات اولیه این سازمان اعطای بورس های تحصیلی به دانشجویان نیازمند و نیز کمک به بیماران بی بضاعت و جمع آوری کمک های مادی برای خانواده های کم درآمد می باشد.
ار ابتکارات شمسی حکمت گسیل پرستاران دختر و پسر به مناطق محروم بود، او گروهی از پسران و دختران دانش آموز رشته پرستاری را شخصاً آموزش می داد و به مجرد فراغت از تحصیل، آنان را برای پرستاری و کمک به مناطق محروم گسیل می داد، اگر چه این امر مقارن با دورانی بود که اصولاً زنان جامعه یهود به ویژه در شهرستان ها چه از لحاظ کسب تحصیلات آکادمیک و چه از لحاظ فعالیت های اجتماعی و فرهنگی در محدودیت های خاص قرار داشتند ، ضمن آنکه به ندرت اتفاق می افتاد که دختری بتواند تحصیلات دبیرستان را طی کند و به تحصیلات عالیه بپردازد .
عشق به تعلیم و تربیت نوباوگان و تلاش پیگیر شمسی حکمت در این امر باعث گردید در سال 1331 خورشیدی با همکاری سایر اعضاء سازمان بانوان یهود ایران مبادرت به تأسیس پرورشگاه و مهد کودک (در محله عودلاجان) و نیز کلاس های پرستاری نماید دیری نپایید بر اثر مساعی همکارانش پرورشگاه های دیگری گشایش و توسعه یافت و به عنوان یک سازمان عام المنفعه بتدریج علاوه بر تهران در شهرستان های شیراز، اصفهان، همدان و اراک نیز تاسیس و گسترش پیدا نمود و طی بیش از یک دهه بیش از سه هزار کودک بدون در نظر گرفتن به مذهب، نژاد و رنگ پوست با گشاده رویی پذیرفته و نگهداری می شدند.

شمسی مرادپور (حکمت) همزمان در سال 1331 خورشیدی موفق گردید شخصاً برای اولین بار کودکستان و دبستانی (غیر انتفاعی) تحت عنوان “مدرسه بین المللی حکمت” را تأسیس نماید، زیرا وی بی دریغ علاقمند به تدریس دانش به دانش آموزان بود و این باور را داشت که آموزش می بایست از خردسالی در محیط مهد کودک آغاز شود. اکثر به اتفاق دانش آموزان این مرکز فرهنگی (مدرسه حکمت) از فرزندان سفرا و دیپلمات های خارجی مقیم تهران (بیش از 35 کشور مختلف جهان) و نیز نونهالان درباریان و شاهزادگان متشکل شده بود، ضمن آنکه همه دروس به زبان انگلیسی تدریس می گردید. شهرت مدرسه بین المللی حکمت به واسطه شایستگی و با بکارگیری کادر معلمین ورزیده و مجرب، توأم با مدیریت صحیح ، به حدی رسید که بسیاری از والدین برای ثبت نام فرزندانشان در لیست انتظار قرار می گرفتند. مدرسه حکمت در سال 1979 با شروع انقلاب با داشتن 350 دانش آموز به کار خود پایان داد و تعطیل شد.
پس از پایان کنفرانس سالیانه سازمان بین المللی زنان یهود در سال 1956 در پاریس و مطرح نمودن مسائل زنان یهود ایران، شمسی حکمت به اتفاق چند تن از اعضاء سازمان بانوان و شخصیت هایی از سازمان بین المللی یهودیان با “راب نسیم” (راب راشی سفارادی ها در اورشلیم) ملاقات نمود و مقدمات سفر نامبرده را به تهران جهت امضاء طرح تعدیل حقوق بانوان و دوشیزگان یهودی ایرانی را فراهم آورد. اگر چه در این سفر “راب نسیم” متن قانون مورد نظر را امضاء ننمود ولی به هر جهت حرکت مثبتی برای تدوین حقوق زنان کلیمی بود که بعدها با تلاش و پیگیری سازمان بانوان و با دعوت انجمن کلیمیان از مرجع تقلید یهودیان جهان “راب عودیا یوسف” در سال 1972 این امر تأیید و با کمک یوسف کهن نماینده وقت کلیمیان در مجلس شورای ملی به ثبت رسید و جزء مقررات احوال شخصیه یهودیان ایران بصورت قانون در آمد و اجرا گردید.
شمسی حکمت علاوه بر خدمات ارزنده اجتماعی و فرهنگی به جامعه بانوان کلیمی، سمت خزانه داری کل (شورای جمعیت های زنان ایران) را هم عهده دار بود و نیز سمت والای نایب رئیس شورای بین المللی زنان یهودی جهان را پذیرفته بود او همچنین عضو هیأت مدیره زنان دانشگاهی، عضو انجمن مدارس بین المللی، عضو انجمن برادری جهانی، عضو شورای عالی جمعیت زنان ایران و عضویت بسیاری از انجمن ها و سازمان های خیریه را عهده دار بود.
شمسی حکمت یکی از زنان فاضله و ایثارگر جامعه کلیمی بشمار می رفت ، مسائل اجتماعی را با دید وسیع و کیاست خاص خود حل و فسل می نمود. او به جهت حُسن شهرت خدمات مهم و ارزنده ای که طی سال ها در زمینه های مختلف ارائه نموده بود، از سوی بسیاری از سازمان های غیر یهودی، از وی دعوت به همکاری و تشریک مساعی شده بود و بارها از سوی مقامات دولتی ایران برای شرکت در کنفرانس های بین المللی چندین کشور اروپایی و همچنین در کنگره های بین المللی در ایسرائل، تایلند و چین شرکت نمود. او همچنین در سال 1962 به دعوت وزارت فرهنگ آمریکا، برای بازدید از مدارس این کشور و به دعوت VJA در سال 1959 برای سخنرانی و جمع آوری اعانه به اغلب شهرهای آمریکا سفر نمود. او با قلم شیوا و معلومات وسیع خود مقالات متعددی در زمینه مسائل اجتماعی برشته تحریر درآورد، چندین نمایشنامه و داستان کودکان ر ترجمه نمود.
شمسی مرادپور (حکمت) در سال 1321 خورشیدی با همسرش آقای عبداله حکمت عضو عالی رتبه وزارت راه ازدواج نمود ماحصل این پیوند یک فرزند دختر و دو فرزند پسر می باشد. شمسی حکمت در اوایل سال 1980 میلادی (پس از وقوع انقلاب اسلامی) تن به مهاجرت ناخواسته می دهد و به آمریکا کوچ می کند . پس از استقرار در شهر لس آنجلس در سال 1981، اولین جمعیت دوستداران ایرانی (City Of Hope) و در سال 1982 گروه (Hipa Beverly Hills Haiasa) را با همکاری تنی چند از دوستان خیراندیش تأسیس نمود و از این طریق فعالیت های اجتماعی خود را با سازمان بانوان یهود ایرانی مقیم کالیفرنیا آغاز نمود. نیز پس از مدتی مسئولیت نمایندگی زنان ایرانی در جمعیت زنان یهود آمریکا وابسته به فدراسیون یهودیان به وی محول گردید.
شمسی حکمت درسال 1997 میلادی در سن 78 سالگی در غربت سر بر بالین ابدیت نهاد. او از نادر زنان جامعه کلیمی بود که با خدمات ارزنده و صادقانه خود، برگ های زرینی در تاریخ زنان معاصر یهودی ایران را بخود اختصاص داده است.

دانش آموزان کلاس دوم دبستان حکمت، واقع در خیابان یوسف آباد تهران، در سال ۱۳۵۲.

گزارش مستند ، از زندیگینامه( مشاهیر یهود ایران) خانم شمسی حکمت