ایرج (امیر) لاله‌زاری: محقق، داروساز و رئیس انجمن داروسازی ایران و رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه تهران از ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۹م. در سال 1308 خورشیدی (1930) در یک خانواده یهودی در شهر همدان چشم به جهان گشود . او فرزند ارشد “هارون یعقوب زاده” لاله‌زاری (تاجر دارو) و بانو ” فرخ” دختر “دانیل صدیق ارشادی” بود .
ایرج تحصیلات ابتدائی را در مدرسه آلیانس و دوره متوسطه را در دبیرستان پهلوی همدان به پایان رسانید و پس از گذشتن از سد کنکور وارد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران شد و در 1331 خورشیدی فارغ التحصل و بلافاصله، جهت ادامه تحصیلات عالیه دانشگاهی عازم فرانسه شد . او در 1953 میلادی موفق به دریافت درجه دکترای خود در رشته شیمی از دانشگاه سوربون پاریس شد و یک‌سال بعد مدرک تخصصی خود را در رشته شیمی اورگانیک از همین دانشگاه دریافت کرد . دکتر ایرج لاله‌زاری طی تحصیل دکترای خود در فرانسه، به سبب مطالعات و پژوهش در شیمی « هتروسیکلیک » از طرف آکادمی علوم فرانسه موفق به در یافت مدال لاوازیه گردید، همچنین به سبب فعالیت‌های علمی ارزنده، جایزه نقدی لورآ و عنوان «لورآ» به وی تعلق گرفت .
دکتر ایرج لاله‌زاری در 1954 میلادی در پاریس با همسرش “مادلن” از خانواده ژانتیل پیوند زناشوئی بست، حاصل این ازدواج دو فرزند پسر، فرزین و رامین می‌باشد، با گذر سال‌ها، هر دو فرزند به تکمیل تحصیلات عالی ( در رشته مهندسی الکترونیک ) نائل آمدند.
دکتر لاله‌زاری پس از بازگشت به ایران، مدتی در مقام استادیار افتخاری رسما به خدمت دانشگاه تهران در آمد، سپس به عنوان استاد تمام وقت شیمی اورگانیک و رئیس بخش شیمی اورگانیک و گیاهی دارویی مشغول به کار شد . او در  1974 میلادی مسئولیت ریاست دانشکده داروسازی دانشگاه تهران را به عهده گرفت و تا  1979 میلادی (پس از وقوع انقلاب ایرن) در این سمت خدمت نمود .
تحقیقاتی که دکتر ایرج لاله‌زاری درباره مواد «هتروسیکلیک »انجام داد بی‌نظیر بود و همین امر باعث شد به عضویت کنگره هتروسیکلیک در امریکا انتخاب شود  همچنین به عضویت هیئت تحقیقاتی ژورنال هتروسیکلیک درآمد، دو سال بعد انجمن هتروسیکلیک را در ایران بنیاد نهاد که یکی از موفق‌ترین کنگره‌های شیمی در دانشگاه‌های ایران بود .
دکتر لاله‌زاری از 1966م مطالعاتش را بر نوعی از گیاهان خودروی ایران به نام (پاپاورپرا کته آتوم) که گونه‌ای از خانواده شقایق وحشی است متمرکز کرد و توانست مقدار قابل ملاحظه‌ای از (آلکالوئیدی) به نام (تبائین) که قبلا در تریاک یافت می‌شد به دست آورد، پس از تحقیقات دامنه‌داری که محقیقن در سراسر جهان به‌خصوص آمریکا در این راستا به‌عمل آوردند، موارد استخراج شده بی‌شماری در عرصه فرآورده‌های مختلف دارویی از جمله داروهای مسکن ضدسرفه و خصوصا دارویی معجزه آسا در معالجه معتادان هروئین به نام (نالکسون) به دست آورند.
از آنجا که این گیاه (پاپاورپرا کته آتوم) تنها منبع سرشار (تبائین) می‌باشد، بسیار مورد توجه مراکز علمی و صنعتی بین‌المللی قرار گرفت . از این رو به دستور شخص شاه به سبب حائز اهمیت بودن این کشف از نظر بهره‌برداری اقتصادی، کلیه امور مربوطه به کشت، بهره‌برداری و صنعتی کردن این محصول در ایران در سطحی وسیع تحت نظر مستقیم دکتر لاله‌زاری قرار گرفت، ضمن آنکه وزرات علوم ملزم گردید برای حمایت و تحقیقات مستعمر در این زمینه بودجه ویژه‌ای در اختیار دکتر لاله‌زاری قرار دهد .
دکتر ایرج لاله‌زاری پژوهشگر برجسته ایرانی، عضو آکادمی علوم ایران بود او سالیان متمادی ریاست دانشکده داروسازی دانشگاه تهران و ریاست انجمن داروسازی ایران را به عهده داشت، وی در توسعه تحقیقات داروشناسی در ایران گام‌های بزرگ و ارزنده‌ای برداشت. پژوهش‌های دکتر لاله‌زاری در زمینه داروشناسی و شیمی آلی و کشف شیوه‌های موثر در تشخیص بیماری قند از اعتبار بین‌المللی برخوردار است، از این رو در ایران و جهان مورد تقدیر قرار گرفت و بر اعتبار نام ایران در مجامع علمی جهان بسیار افزود .
دکتر ایرج لاله‌زاری در 1980 میلادی به همراه خانواده اش تن به مهاجرت ناخواسته داد و به امریکا کوچ نمود. او در شهر نیویورک اقامت گزید و بلافاصله در«انسیتو طبی آلبرت انیشتین» پذیرفته و مشغول به کار شد. در  2005 میلادی نزد فرزندانش به کلرادو رفت و همانجا لابراتور شخصی خود را تاسیس نمود و تا پایان عمر به پژوهش و مطالعات خود در رشته شیمی آلی ادامه داد. در 2012م از طرف بنیاد جامعه دانشوران در تجلیل از مقام علمی پروفسور ایرج لاله‌زاری مجلس بزرگداشتی با حضور خانواده وی، دوستان، اساتید فرهنگی و دیگر شخصیت‌های علمی در شهر لس آنجلس برگذار گردید.
پروفسور ایرج لاله‌زاری در راستای فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی خود، با بسیاری از دانشمندان و اساتید دانشگاهی در ارتباط بود. بویژه با پروفسور پرویز رهبر دوست دیرینه و یار دبستانی ، دبیرستانی و دانشگاهی، این دو پس ورود به امریکا مانند دوران گذشته ، همکاری‌های علمی پژوهشی خود را از سر گرفتند. آنها پس از چندین سال تحقیق و مطالعه راجع‌به پروتئین‌های مخلوط با قند خون ، مشترکا در اواخر دهه 1990 موفق به کشف ماده‌ای شدند که دوام (عمر) خون را بیشتر کرده بود . از این رو نام آن را با حروف اول اسمشان 1- ( L & R) نامگذاری و ثبت کردند.
پروفسور ایرج لاله‌زاری دانشمندی آراسته به فضائل انسانی بود و به ایران صمیمانه مهر می ورزید و از آنچه بر ایران و ایرانیان، اگر بد رفته بود عمیقا آزرده خاطر بود، سال‌های دوری از ایران را با تمام ناملایماتی که همراه داشت با سر بلندی توام با تواضع و فروتنی سپری کرد. هرگز ایران را از یاد نبرد و از اعتقادات مهین‌پرستانه خود که به شدت بدانها پایبند بود عدول نکرد .
او در سال 1344 خورشیدی مقارن با جشن‌ تاجگذاری مفتخر به دریافت یک قطعه نشان (درجه چهار تاج) از دست پادشاه وقت گردید، همچنین در طول سال‌های تحصیل و تحقیق و تدریس در ایران و فرانسه موفق به دریافت جوایز و نشان‌های متعدعلمی گردید . او بیش از 150 مقاله علمی در مهم‌ترین نشریات علمی جهان منتشر نمود، بیش از چهار جلد کتاب علمی تخصصی در ارتباط با شیمی آلی و شیمی فیزیک منتشر نمود همچنین موفق به ثبت یازده مورد از کشفیاتش در امریکا شد. او  دانشمند و شیمیدانی برجسته بود که در اکثر گنگره‌های بین‌المللی در اقصی نقاط جهان حضوری فعال داشت.
پروفسور ایرج لاله زاری در جولای 2019 در سن 89 سالگی در شهر بلدور- کلرادو امریکا چشم از جهان فروبست .
در مجلس بزرگداشتی که از طرف خانواده ایرج لاله زاری در لس آنجلس ترتیب داده شده بود ، اعلان شد، با همکاری دو پسر وی جهت تامین کمک‌های مالی به ادامه تحصیل دانشگاهی دانشجویان ایرانی، مرکزی با عنوان « بنیاد پروفسور ایرج لاله زاری » تاسیس شده است .

دکتر ایرج لاله زاری و همسرش مادلن ژانتیل پاریس 1954 میلادی

دکتر ایرج لاله زاری همراه با فرزند ارشدش فرزین – تهران 1343 خورشیدی

چشن فارغ التحصیلی دانشجویان دانشکده داروسازی با حضور اساتید دانشگاه تهران و رئیس دانشکده پروفسور ایرج لاله زاری – 1345 خورشیدی

عکس خانوادگی از سمت راست فرزین ، مادلن، ایرج و رامین لاله زاری

پروفسور ساموئل رهبر و پروفسور ایرج لاله زاری دو یار دبستانی ، دو دانشمند و محقق برجسته و موفق لس آنجلس 2012 میلادی

دکتر ایرج لاله زاری در میان دانشجویان دانشگاه تهران 1975 میلادی

پروفسور ایرج لاله زاری 2019 – 1930

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

I agree to these terms.